Το ροχαλητό και πως αντιμετωπίζεται
Μία παθολογική κατάσταση, της οποίας οι επιπτώσεις γίνονται ολοένα και πιο αντιληπτές στο ευρύ κοινό, είναι το ροχαλητό τόσο στην απλή του μορφή ,όσο και στις περιπτώσεις που δημιουργεί το σύνδρομο που ονομάζεται Αποφρακτική Υπνική Άπνοια. Μιλώντας με αριθμούς, ένα 45% των ενηλίκων ροχαλίζουν περιστασιακά ενώ ένα 25% ροχαλίζουν επί καθημερινής βάσης. Το ροχαλητό είναι πιο συχνό στους άρρενες και τους υπέρβαρους και συνήθως καθίσταται πιο έντονο με την πάροδο της ηλικίας.
ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΟ ΡΟΧΑΛΗΤΟ;
Οι θορυβώδεις ήχοι του ροχαλητού εμφανίζονται όταν υπάρξει κάποιου είδους απόφραξης στην ελεύθερη δίοδο του αέρα στο πίσω μέρος της μύτης και το στόματος. Η ανατομική αυτή περιοχή που αποτελεί το πιο ευένδοτο σημείο της αναπνευστικής οδού και είναι ακριβώς η περιοχή εκείνη όπου η γλώσσα και ο φάρυγγας, συναντούν την μαλθακή υπερώα (ουρανίσκο) και την σταφυλή.
Οι θορυβώδεις ήχοι του ροχαλητού εμφανίζονται όταν υπάρξει κάποιου είδους απόφραξης στην ελεύθερη δίοδο του αέρα στο πίσω μέρος της μύτης και το στόματος. Η ανατομική αυτή περιοχή που αποτελεί το πιο ευένδοτο σημείο της αναπνευστικής οδού και είναι ακριβώς η περιοχή εκείνη όπου η γλώσσα και ο φάρυγγας, συναντούν την μαλθακή υπερώα (ουρανίσκο) και την σταφυλή.
Το ροχαλητό επομένως παράγεται όταν αυτά τα ανατομικά στοιχεία συγκρούονται μεταξύ τους και δονούνται κατά τη διάρκεια της αναπνοής.
Οι αιτίες που προκαλούν το ροχαλητό είναι:
Οι αιτίες που προκαλούν το ροχαλητό είναι:
- Ελάττωση του μυϊκού τόνου της γλώσσας και του λαιμού όπως π. χ σε περιπτώσεις χρήσης αλκοόλ η φαρμάκων που προκαλούν υπνηλία οπότε η γλώσσα πέφτει προς τα πίσω κατά τη διάρκεια του ύπνου η ακόμα και οι μύες του πλαγίου φαρυγγικού τοιχώματος πέφτουν προς τα μέσα, αποφράσσοντας έτσι τον αεραγωγό και προκαλώντας ροχαλητό.
- Μεγάλη μυϊκή μάζα των ιστών του τραχήλου που παρατηρείται συνήθως στα παιδιά με υπερτροφία αδενοειδών εκβλαστήσεων και αμυγδαλών αλλά και στους υπέρβαρους ενήλικες με εκσεσημασμένη μυϊκή μάζα στον τράχηλο.
- Επιμήκης μαλθακή υπερώα η/ και σταφυλή
- Απόφραξη ρινικών αεραγωγών όπως π. χ σε περιπτώσεις σκολίωσης ρινικού διαφράγματος, πολυπόδων ρινός, χρόνιας παραρρινοκολπίτιδας, ρινικής αλλεργίας αλλά και εξωτερικών παραμορφώσεων της ρινικής πυραμίδας που προκαλούν απόφραξη της ρινικής αναπνοής με αποτέλεσμα την πρόκληση ροχαλητού.
ΠΟΣΟ ΣΟΒΑΡΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΡΟΧΑΛΗΤΟ;
Τόσο από κοινωνικής όσο και από ιατρικής άποψης το ροχαλητό δυνατόν να οδηγήσει σε προβληματικές καταστάσεις και κυρίως στις περιπτώσεις εκείνες που οδηγεί σε αποφρακτική υπνική άπνοια θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη ζωή του ατόμου.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΥΠΝΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ;
Είναι το φαινόμενο εκείνο κατά το οποίο το δυνατό ροχαλητό διακόπτεται από συχνά επεισόδια πλήρους απόφραξης της αναπνοής. Στη σοβαρή τους μορφή τα επεισόδια αυτά διαρκούν περισσότερο από 10sec το καθένα, και συμβαίνουν περισσότερες από επτά (7) φορές την ώρα. Πολλές φορές οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν 30-300 περιστατικά άπνοιας τη νύκτα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την ελάττωση του οξυγόνου στο αίμα και ως εκ τούτου την εντατικότερη λειτουργία της καρδιάς. Το άμεσο επακόλουθο της υπνικής άπνοιας, είναι η διαταραχή του φυσιολογικού ύπνου του ατόμου, με αποτέλεσμα την εμφάνιση υπνηλίας κατά τη διάρκεια της ημέρας, πράγμα που καθιστά το άτομο ανεπαρκές στην οδήγηση ή στο χειρισμό μηχανημάτων. Σαν όψιμο τέλος επακόλουθο είναι η εμφάνιση αρτηριακής υπέρτασης και η διόγκωση του καρδιακού μυός.
Είναι το φαινόμενο εκείνο κατά το οποίο το δυνατό ροχαλητό διακόπτεται από συχνά επεισόδια πλήρους απόφραξης της αναπνοής. Στη σοβαρή τους μορφή τα επεισόδια αυτά διαρκούν περισσότερο από 10sec το καθένα, και συμβαίνουν περισσότερες από επτά (7) φορές την ώρα. Πολλές φορές οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν 30-300 περιστατικά άπνοιας τη νύκτα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την ελάττωση του οξυγόνου στο αίμα και ως εκ τούτου την εντατικότερη λειτουργία της καρδιάς. Το άμεσο επακόλουθο της υπνικής άπνοιας, είναι η διαταραχή του φυσιολογικού ύπνου του ατόμου, με αποτέλεσμα την εμφάνιση υπνηλίας κατά τη διάρκεια της ημέρας, πράγμα που καθιστά το άτομο ανεπαρκές στην οδήγηση ή στο χειρισμό μηχανημάτων. Σαν όψιμο τέλος επακόλουθο είναι η εμφάνιση αρτηριακής υπέρτασης και η διόγκωση του καρδιακού μυός.
ΜΕΘΟΔΟΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
Η θεραπεία εξαρτάται από τη διάγνωση. Ο ασθενής θα πρέπει να υποβληθεί, κατ΄ αρχάς, σε πλήρη Ωτορινολαρυγγολογική εξέταση για να εντοπισθεί το σημείο και το μέγεθος της απόφραξης. Η αντιμετώπιση τόσο του απλού ροχαλητού όσο και του συνδρόμου της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας δυνατόν να είναι συντηρητική η χειρουργική. Όσον αφορά την συντηρητική αντιμετώπιση, η εφαρμογή συνεχούς θετικής πιέσεως με τη χρήση ρινικής μάσκας (CPAP), κατά τη διάρκεια του ύπνου, αποτελεί τη μέθοδο εκλογής για τα άτομα εκείνα που για τον οιονδήποτε λόγο δεν μπορούν η δεν θέλουν να υποβληθούν σε επέμβαση, ενώ όσον αφορά την χειρουργική αντιμετώπιση οι επιλογές δυνατόν να είναι:
Η θεραπεία εξαρτάται από τη διάγνωση. Ο ασθενής θα πρέπει να υποβληθεί, κατ΄ αρχάς, σε πλήρη Ωτορινολαρυγγολογική εξέταση για να εντοπισθεί το σημείο και το μέγεθος της απόφραξης. Η αντιμετώπιση τόσο του απλού ροχαλητού όσο και του συνδρόμου της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας δυνατόν να είναι συντηρητική η χειρουργική. Όσον αφορά την συντηρητική αντιμετώπιση, η εφαρμογή συνεχούς θετικής πιέσεως με τη χρήση ρινικής μάσκας (CPAP), κατά τη διάρκεια του ύπνου, αποτελεί τη μέθοδο εκλογής για τα άτομα εκείνα που για τον οιονδήποτε λόγο δεν μπορούν η δεν θέλουν να υποβληθούν σε επέμβαση, ενώ όσον αφορά την χειρουργική αντιμετώπιση οι επιλογές δυνατόν να είναι:
- Σταφυλο-ϋπερώϊο-φαρυγγοπλαστική για την αντιμετώπιση της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας.
- Σταφυλο-ϋπερωϊοπλαστική με τη χρήση Laser για την αντιμετώπιση του απλού ροχαλητού και της ηπίας μορφής υπνικής άπνοιας.
- Υπνοπλαστική επίσης για την αντιμετώπιση του απλού ροχαλητού.
- Χειρουργική ρύθμιση της θέσης της κάτω γνάθου για τις σοβαρότερες περιπτώσεις αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. Σε όλες όμως τις περιπτώσεις απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας αποτελεί και η αλλαγή τρόπου ζωής με διακοπή του καπνίσματος, ελάττωση σωματικού βάρους, συχνής σωματικής άσκησης κ.α